Je denkt nu vast: “Hé, maar dat heb je toch al enkele weken eerder eens geschreven?” Ja en nee. Enkele weken geleden postte ik een bericht met als titel ‘HSP of overprikkeld ego systeem’, waarin ik een video deelde van Leonie te Riet die – vind ik toch – vanuit een interessante invalshoek de ‘boom’ van HSP’ers benaderde. Vandaag gaat het gewoon over ‘overprikkeld’ in het algemeen, je weet wel, de dagelijkse indrukken die je opdoet. Deze blog schrijf ik omdat ik nog een andere interessante invalshoek heb gelezen, namelijk ‘Hooggevoeligheid of overprikkeld? – een kanttekening bij de HSP-hype‘ op Elke dag energie. Dat sluit namelijk aan bij een ander artikel dat ik een tijdje terug heb gelezen, maar wat (nog) niet gelinkt werd aan HSP.

Prikkels vroeger tegenover nu

Je zult vast al wel eens gehoord/gelezen hebben (indien nog niet, dan weet je het nu) dat we in deze moderne, technologische tijd veel meer prikkels op een dag binnenkrijgen en moeten verwerken dan iemand in 1800 op een heel jaar (of zelfs op een heel leven in de middeleeuwen, ik zoek nog de bron waarin ik dat een tijdje terug ben tegengekomen, maar zoek ondertussen vooral zelf ook wat op). Al deze prikkels belasten onze hersenen, ons systeem. Trop is teveel en teveel is trop. Laat staan als je ook nog eens HSP’er bent. Al deze prikkels kunnen leiden, of leiden, tot stress. Stress heeft op langere termijn nefaste effecten, zowel fysiek, mentaal als emotioneel, dat moet ik niet meer uitleggen hoop ik. Het kan ten lange leste zelfs een burn-out teweegbrengen.

Overload

Het is dus logisch dat teveel prikkels overprikkeling veroorzaken. Je verdraagt niets meer, alles komt nog harder binnen dan normaal, het liefst blijf je in bed liggen met de dekens over je oren en ogen en rust je uit. Je bent leeggezogen, je hebt geen energie en fut meer, je ziet er tegen op om uit je bed te komen (want dat betekent weer een overload aan prikkels binnenkrijgen), …

Je kan als niet-HSP’er dan dezelfde ‘symptomen’ ervaren als iemand met een overgevoelig zenuwstelsel, juist omdat je zenuwstelsel het allemaal niet meer aankan. Na het lezen van het artikel ‘HSP of overprikkeld?‘ vond ik dit dus ook een plausibele verklaring voor de HSP-boom van de laatste jaren. Lees dus zeker ook het artikel, want het legt goed uit hoe dat nu precies zit met die overprikkeling. De tips die worden gegeven om met overprikkeling om te gaan zijn alvast heel waardevol voor eender wie, of je nu HSP’er of overprikkeld bent. Toch mis ik een belangrijke vraag in het artikel, nu ik hierover schrijf.

Hoe weet ik dan of ik HSP’er, dan wel overprikkeld ben?

Maar hoe weet je dan of je HSP’er bent, of iemand die gewoon al die prikkels niet meer kan verwerken? Persoonlijk zou ik me dus afvragen – indien ik pas recent ‘ontdekt’ zou hebben dat ik wel eens HSP’er zou kunnen zijn (of ben) – of dat je die kenmerken van HSP al van jongs af aan hebt / had of dat het pas de laatste paar jaren is opgekomen. In de jaren ’90 en ervoor waren er namelijk nog niet zoveel prikkels als nu: gsm’s, smartphones, laptops, tablets, mp3’s, om de meter 5 reclame borden die naar je schreeuwen, honderden mensen om je heen die liggen te bellen (al dan niet luid roepend), websites vol reclame en pop-ups, informatie op het internet,  honderden keuzes in een simpel café of koffiezaak, apps die constant trillen of geluid maken om je te verwittigen, …

Dus als je zelfs in je kinder- en puberjaren (uiteraard als dat voor het social-media, smarphone etc tijdperk lag) last had van teveel prikkels, dan is de kans veel groter dat je niet gewoon overprikkeld bent. Je had namelijk dezelfde, normale prikkels te verwerken als anderen. Dat is nu waarschijnlijk nog altijd het geval, maar we worden nu gewoon allemaal gebombardeerd met prikkels van alle kanten, maten en gewichten.

In mijn geval

In mijn geval komen er beelden, situaties, gebeurtenissen en gewoon herinneringen in het algemeen van mijn kindertijd tot nu naar boven als ik een kenmerkenlijst van HSP lees. Het klinkt tegenwoordig haast cliché, maar ik was een kind waarbij de ouders en grootouders altijd de etiketjes uit kledij moesten knippen. Over de jaren heen is dit geminderd, waarschijnlijk omdat ik het zelf beu was zo ‘flauw’ of ‘raar’ te zijn, of ‘moeilijk’ te doen. Gewoon door een klik in mijn hoofd te maken kon ik dat en ook andere zaken – niet per se HSP gerelateerde dingen – ombuigen. Wat nu bijvoorbeeld nog steeds speelt, is mijn onvermogen om met afzakkende sokken te functioneren. Voor ongeveer dezelfde reden (sensatie?) verdraag ik ook totaal geen enkellaarsjes.

En zo kan ik nog wel even doorgaan. Ik was sowieso van plan om ooit een volledig artikel over alleen HSP te wijden, samen met mijn eigen ervaring(en). Het overgrote deel daarvan bevindt zich in mijn kinder- en puberjaren. Wat niet wil zeggen dat ik er nu niets meer van ondervind. Integendeel. Dagelijks word ik er nog mee geconfronteerd, dagelijks ondervind ik er nog de gevolgen van. Maar sinds ik weet dat wat ik ervaar mij ‘labelt’ als iemand die hooggevoelig is, kan ik het wel beter plaatsen. Het geeft ook tegelijkertijd handvaten om er beter mee om te kunnen gaan en het als een kracht te gaan bekijken en ook in te zetten. Daar werk ik nog aan.

HSP en/of empaat?

Onlangs ben ik ook ‘empaat’ tegengekomen. Daar heb ik nog niet veel onderzoek naar gedaan, maar door wat ik daarvan al weet, lijk ik er op het eerste zicht wel ‘in te passen’. Dat is ook weer een stukje om te plaatsen, te verwerken en mee leren om te gaan (of zelfs in te zetten). Ik nodig jullie uit om dit ook eens te bekijken, want wie weet hoor jij er ook wel bij. Hoe meer je jezelf leert kennen en begrijpen, hoe beter en gemakkelijker het leven voor jezelf zal zijn. Je buitenwereld zal er ook dankbaar voor zijn.

Heb jij soms ook een eigen invalshoek van waaruit je HSP bekijkt? Of een ander interessant artikel gelezen/programma gezien/podcast beluisterd/… dat een mooie aanvulling is of kan zijn voor dit onderwerp?
Of heb je misschien een andere interessante vraag die in je opkomt en bijdraagt aan de discussie?
Misschien ben je het niet met me eens, dat kan ook. Wat is jouw idee dan?
Laat het me vooral weten onderaan in een reactie!

Veel liefs,