In maart 2014 las ik een interessant artikel op het NINA gedeelte van HLN (ja ik las toen HLN online speciaal voor de YOU afdeling ervan – nu NINA genaamd). De titel van het artikel op zich sprak me al aan. Niet dat ik een moeilijke slaper ben, daar ben ik nog niet eens uit. Wel door het woord ‘breinorgasme’. Wees gerust, niet alles heeft met seks te maken in het leven, dit is er een goed voorbeeld van. Ik wist niet wat het was, maar ik kon me wel inbeelden hoe dat zou zijn, daar ik reeds veel zaken heb mogen meemaken in dit relatief korte leven tot nu toe. Wist ik veel dat ik al wel vaker een breinorgasme had meegemaakt … er is zelfs een term voor: ASMR.

Nota: deze pagina bestaat uit 2 delen. Klik op ‘2’ onderaan om het vervolg te lezen waarin ik meer zeg over het ontstaan, hoe ik het ontdekte, wat mijn triggers zijn, wat de verschillende soorten triggers zijn die er bestaan, hoe het op YouTube voorkomt (met enkele interessante kanalen) en wat de wetenschap hierover te zeggen heeft.

Wat is ASMR?

Betekenis ASMR

Allereerst moet ik uitleggen wat ASMR betekent. Het acroniem komt uit het Engels en staat voor Autonomous Sensory Meridian Response. Inderdaad een benaming om ‘u’ tegen te zeggen, dan toch liever ASMR niet? Allemaal mooi en wel, maar nu weet je nog steeds niet wat het in feite is.

Wat is ASMR

Aangename tinteling

Ik kan het het beste beschrijven als een aangenaam tintelend gevoel dat ofwel vertrekt vanaf mijn hoofd naar mijn handen en voeten, ofwel omgekeerd. Meestal gaat het ook met kippenvel gepaard. Ik kan het misschien ook als een soort van golf beschrijven, het gaat heen en weer, wordt soms heel intens en vervaagt dan weer even om vervolgens weer sterker te worden.

Het doet me denken aan het gevoel dat je hebt als iemand met zo’n haar- en hoofdmassage spin bezig is bij mij, of gewoon met zijn of haar vingers in mijn haar zit te masseren. ASMR kan een persoon volledig laten ontspannen, er zijn mensen die het aanwenden om in slaap te kunnen vallen, zoals in het HLN-artikel werd gezegd.

Toepassingen

Nog andere aanwendingen die ik heb mogen lezen op het internet zijn om stress te verlichten, paniekaanvallen te voorkomen of eruit te geraken, angst weg te nemen en insomnia te verhelpen. Het kan misschien zelfs ook helpen bij depressie. Voor je mij beschuldigt van dingen te zeggen die niet waargemaakt of bewezen kunnen worden, lees dan a.u.b. eerst het gedeelte over ASMR en de wetenschap onderaan deze pagina. Deze zaken die ik net heb opgesomd komen van ervaringen en commentaren van andere mensen op het net. Als het voor hen helpt, waarom zou het dan niet kunnen?

Hersenprocessen

Via een artikel van The Guardian las ik deze uitleg over ASMR van een YouTube commentator die zich ‘Aureateus’ noemt op dat platform:

“that could also be your pineal gland (aka, the third eye) reacting, which is a good thing, helps with sleep. This is because the pineal gland releases DMT (dymethyltryptamine) which is what allows you to dream, trip, the greater the release the more vivid the dream. Everyone thinks Buddhist monks just sit there and contemplate, they do half the time, the other half they’re tripping balls by activating the pineal gland. [sic]”

Kort gezegd staat er dat het de pijnappelklier (aka het derde oog) is die reageert. Deze helpt je beter te slapen, doordat het het hormoon DMT afgeeft (dymethyltryptamine), wat helpt bij het dromen.

Andere interessante pagina’s of artikels zijn Krijg jij een breinorgasme (een ander, recenter artikel dan waar het bij mij mee begonnen is) en Tintelende lichamelijke sensatie.

Link ASMR met misofonie

ASMR deed me ook aan iets tegenovergestelds denken, namelijk dat bepaalde geluiden bij mij in bepaalde contexten boos, woedend of zelfs agressief maken. Hieronder ga ik daar dieper op in. Deze ‘aandoening’ heeft ook een naam: misofonie. Je krijgt dan negatieve gevoelens bij het horen van bepaalde geluiden. Dus in feite het tegengestelde van ASMR, waar je positieve gevoelens krijgt van geluiden en andere prikkels. Blijkbaar ben ik niet de enige die die associatie maakt. Hier zijn enkele website waarin ASMR en misofonie naast elkaar worden gelegd:

mdjunction.com, discoverasmr.com, Wikipedia, wanderrealm, lifewithmisophonia en whatsgoingoninmystaircase.

Link ASMR met frisson

Met de frisson bedoel ik hier niet het onaangename kippenvel dat je krijgt als iemand met zijn/haar nagels of een slecht stukje krijt over een schoolbord krast. De frisson krijg je voornamelijk van muziek.

Alhoewel ik denk dat mijn ervaring met prachtige muziek eerder kan worden beschreven als een kosmische openbaring, een gevoel alsof ik opeens even deel wordt van het geheel, alsof er een tipje van de sluier van het universum wordt weggenomen en dat dat mij zo’n overweldigende sensatie kan geven, wat mij soms kan doen wenen van geluk ofzoiets. Hans Zimmer heeft me dat al meermaals doen ervaren (‘Time’ van Inception en ‘Mountains’ van Interstellar om maar enkele te noemen). Niet te verwarren met een nostalgisch gevoel of een stuk muziek dat je kan ontroeren omdat het je doet denken aan iets van vroeger, dat heb ik natuurlijk ook al gehad, maar dat is voor mij iets anders, op een ander niveau.

Frisson omschrijving

Het mogelijke verschil tussen ASMR en frisson kan zijn dat deze laatste eerder een fysieke dan een interne reactie is en kan worden vergeleken met koude rillingen (die positief zijn). Dit kan gepaard gaan met kippenvel. Sommigen denken dat de twee fenomenen door andere hormonen wordt veroorzaakt. ASMR zou een serotonine afgifte zijn en frisson een dopamine afgifte. Een ander kenmerk dat de twee van elkaar onderscheid is de duur, een frisson is maar voor een paar seconden terwijl ASMR wel enkele minuten (ik zie soms 10 of wel 30 minuten) kan duren.

Nog andere pagina’s waar ASMR en frisson naast elkaar worden gezet zijn Wikipedia, wanderrealm en whatsgoingoninmystaircase.

Link ASMR met synesthesie

Synesthesie is “a condition in which ordinary stimuli lead to extraordinary experiences. There are many types of synaesthesia. Some synaesthetes have conscious experiences of vivid colors when listening to music or hearing other types of sounds. Other synaesthetes experience strong tactile sensations (itching, tingling) when hearing noises such as those emitted by a vacuum cleaner. The most common type of synaesthesia is letter/digit color synaesthesia. For people who experience this type of synaesthesia, seeing, hearing, or even thinking about a letter or digit can elicit a visual experience of a highly specific color. It is estimated that 1 person out of every 2000 people experiences some form of synaesthesia.” Synaesthesia Research Center

Sommige mensen zien bijvoorbeeld een bepaalde kleur bij bepaalde cijfers, letters, geluiden, … Kortom, ze kunnen sensaties krijgen door bepaalde prikkels zoals tintelingen voelen bij het geluid van een hark die bladeren oprijft. Dit kan dus perfect een ASMR ervaring zijn volgens deze beschrijving.

Hier vind je info over de associatie tussen ASMR en synesthesie:

theunnamedfeeling, ncbi.nlm.nih.gov, Wikipedia heeft er ook een gedeelte aan gewijd, wanderrealm, whatsgoingoninmystaircase en mnn.com.

Link ASMR met meditatie

Meditatie bestaat in vele vormen, omdat ik hier nog een apart blogbericht aan zal wijden, ga ik er nu niet dieper op in wat het precies is, wat het doet en waarom iemand zou mediteren.

De link tussen ASMR en meditatie zit bijvoorbeeld in de hersengolven, of de staten van bewust zijn. Laat me dit even uitleggen: In het leven veranderen we regelmatig van de ene staat van bewust zijn naar de andere, elke staat kenmerkt zich door een andere frequentie in de hersenen. In het dagelijkse leven zitten we meestal in de beta-hersengolven (14-40 Hz) en als we slapen zitten we in de delta-hersengolven (0,5-4 Hz). Er zijn er nog andere: bij ontspanning en concentratie zitten we in de alfa-hersengolven (7-14 Hz), tussen ontspanning en slapen in zitten we in theta-hersengovlen (4-7 Hz). Tot slot heb je nog de gamma-hersengolven (vanaf 40 Hz tot ongeveer 70 Hz), deze rekende men vroeger tot de beta-hersengolven, maar sinds kort erkent men dat het een andere staat van bewustzijn is. Deze staat wordt ook wel het ‘hogere bewustzijn’ genoemd.

Bewustzijnstaten

Kort gezegd kan je door middel van meditatie in een andere staat van bewustzijn komen en dus ook in een andere frequentie (Hz). ASMR kan dit ook veroorzaken. Toch zijn er anderen die zeggen dat het niets met elkaar te maken heeft. Zoals in dit artikel over het verschil tussen ASMR en meditatie, waarin staat dat meditatie helpt om je bewustzijn, mindfulness te verhogen en dat het je terug in ‘het nu’ brengt. Daarbij helpt het je ook in een hogere staat van bewustzijn te komen. ASMR daarentegen is een van de zovele relaxatietechnieken. (vrije vertaling) Op deze pagina over asmr en synesthesie, die we hier al vaker hebben aangehaald, spreekt men ook ASMR en meditatie bijna in één adem uit.

We kunnen waarschijnlijk ook nog lijnen trekken tussen ASMR, hypnose, mindfulness en zelfs bijna-doods-ervaringen (heeft te maken met het hormoon DMT dat de pijnappelklier afscheidt).

Link ASMR met seksualiteit

Er zijn mensen die ASMR linken met seksualiteit of er zelfs erotisch door gestimuleerd worden. Zo staat er op de Wikipediapagina:

[…] some journalists and commentators have drawn attention to the way in which many videos made as triggers are susceptible to being perceived as sexually provocative in a number of ways. Firstly, the use of objects as acoustic instruments and points of visual focus, accompanied by a softly spoken voice has been described as potentially fetishistic. Secondly, commentary and reporting on ASMR videos points out that the majority of ‘ASMRtists’ appearing in them are ‘young attractive females’, whose potential appeal is further allegedly sexualized by their use of a whispered vocal expression and gentleness of simulated touch purportedly associated exclusively with intimacy. The popularity of ASMR videos featuring women does substantially exceed those created by male performers. However, there are some popular male ‘ASMRtists’.

Wanderrealm heeft het eerder over sensualiteit, en op de subreddit is er een hele discussie over of het iets met seksualiteit te maken heeft of niet. In de video op deze blog hoor je een vrouw praten over haar ervaringen met ASMR, nog voor ze wist wat het was, dacht dat het iets abnormaals was, hoe ze toevallig op een film van ‘TheWaterwhispers Ilse’ terecht kwam en zo ontdekte dat ze niet alleen was. Op een bepaald punt vergelijkt ze haar manier van doen met porno (vanaf minuut 4:33).

Men heeft liever niet dat het met seksuele opwinding of seksualiteit in het algemeen wordt vergeleken, dus probeert men het zoveel mogelijk te weerleggen zoals in dit blogbericht over deze mysterieuze sensatie  of op dit blogbericht over seksuele ASMR. Ook het feit dat kinderen het kunnen ervaren is een teken dat het op zich niet seksueel is.

ASMR Triggers

Je kan het ervaren door vele ’triggers’ zoals ze dat zeggen in het Engels. De ene persoon reageert op andere triggers dan de andere. Zo kan fluisteren voor de een de tinteling veroorzaken, terwijl een massage bekijken voor de ander de tinteling teweegbrengt. Meestal heeft een persoon meerdere triggers, de een al effectiever dan de ander. Sommige mensen hebben het nog nooit ervaren, of zijn er niet gevoelig voor, dus geen paniek als je je opeens een alien voelt hierdoor. Het kan ook zijn dat je er niet tegen kunt, dat je er onnozel of zelfs onrustig van wordt.

Bij bepaalde triggers merk ik dat ik ze op YT erg ontspannend vind, maar in het echt, in een andere context en op een andere manier, ronduit irritant, zoals ik reeds zei. Bijvoorbeeld tikken met de nagels op een oppervlak of het verfrommelen van een stuk papier of plastic. Nog erger heb ik het met eetgeluiden, daar kan ik soms écht niet tegen, in die mate dat ik wil uitvliegen en woede of zelfs agressie voel opkomen, zo erg dat ik die persoon wil slaan, of zelfs naar zijn/haar keel wil grijpen, dingen wil kapotsmijten etc.

Gelukkig is het niet constant, maar bij zeldzame momenten, ook heb ik gelukkig nog de zelfbeheersing om niet toe te geven aan de tijdelijke opwelling. Iemand anders heeft blijkbaar hetzelfde als ik, dus dat stelt me ook al meer gerust. Op deze blog staat dat ASMR het tegenovergestelde is van misofonie, maar in de reacties kan je lezen dat nog meer mensen zowel ASMR ervaren als misofonie.

Hoe is ASMR ontstaan?

ASMR is een relatief recent fenomeen. De ervaring bestaat waarschijnlijk al veel langer, misschien al wel eeuwen, dat zou me niet verbazen. Het gaat voornamelijk om de term en de ‘community’ die nog niet zo lang bestaan. Die is eigenlijk op YouTube geboren. In een blogbericht op sepiola.nl staat de volgende informatie over het begin van ASMR op YT. In 2009 uploadde iemand een eerste ASMR video, wat enorm veel succes had naar het schijnt, want jaren later zijn er honderen, al dan niet duizenden ASMR kanalen op YT. De laatste tijd krijgt het ook veel meer aandacht in de pers. Zo ben ik zelf gestuit op ASMR. Moest ik nooit dat artikel gelezen hebben, zou ik misschien nog steeds onwetend zijn hierover.

Van ‘TheWaterwhispers Ilse’ tot ‘MassageASMR’

De video in het artikel is van de Nederlandse Ilse, op YT ‘TheWaterwhispers Ilse’. Ondertussen woont ze in Canada, maar dat is een andere zaak, als je er het fijne van wilt weten, alles staat op haar kanaal. Maar dus, het kanaal van Ilse was het eerste dat ik tegenkwam. Vervolgens kwam ik op andere kanalen terecht. Iedere persoon heeft een andere aanpak, de een spreekt je al wat meer aan dan de ander. Zo is ‘MassageASMR’ ietwat apart. Je haat het of je houdt ervan, ik vind het geweldig. Het is niet omdat je bij de eerste video niets ervaart, dat je niet gevoelig bent voor ASMR. Probeer meer video’s en kanalen uit, met verschillende triggers.

Wat doet mij ASMR beleven?

Zelf ondergaan

Er zijn vele triggers die mij tintelingen bezorgen. Voor ik ontdekte wat het was, kreeg ik dat aangename gevoel bij de kapster. Wanneer je haar wordt natgemaakt, gewassen, en uitgespoeld, wanneer ze de shampoo inmasseren, je haar uitkammen, zelfs wanneer ze knippen, haar omhoog klipsen, föhnen en borstelen (trekken aan mijn haar is ook heerlijk!). Naar de kapper gaan is één en al ASMR voor mij, buiten de drukte van de klanten die praten met de kapsters, het lawaai van de haardrogers en die bijenkorfdrogers gerekend.

Visueel en auditief

Iemand zien die wordt gemasseerd deed mij voelen alsof ik zelf de massage kreeg, zachte aanrakingen over huid of stoffen zien gaan, iemand die het haar van iemand anders opmaakt of er met de kam doorgaat, met een penseel het gezicht langsgaat, een masker aanbrengt, make-up opdoet (ook bij mezelf), een stemvork, zachte typgeluiden, schrijfgeluiden, …

Tactiel spel

Ik herinner mij ook nog een spelletje dat ik met mijn zus deed vroeger: de ene persoon heeft een van zijn/haar armen tot boven de plooi van de elleboog bloot, strekt de arm (anders is het te gemakkelijk) en sluit de ogen, de andere begint vanaf de pols met een of twee vingers in kleine cirkelachtige bewegingen richting die plooi te gaan, met een zeer zachte aanraking. De persoon die de ogen toe heeft moet dus raden wanneer de ander in de plooi van de elleboog zit (tip: er is een punt dat je denkt dat het juist is, maar je moet er nog even voorbij, probeer je in te houden!). Die aanraking vond ik altijd heerlijk.

Ik mis er waarschijnlijk nog wel een paar, hoe meer ik erover opzoek, hoe meer triggers ik ontdek waar ik al ASMR van kreeg. Ik herinner mij die zaken niet actief omdat het voornamelijk gebeurde toen ik nog onwetend was hierover en het alleen maar sporadisch gebeurde. Je zou nog beginnen denken dat ik van alles gewoon ASMR krijg, was het maar waar! Hieronder staan er trouwens nog enkele anderen opgesomd.

Wat zijn de (soorten) triggers?

Volgens mij kan je het indelen in auditieve, visuele en tactiele triggers. Zo krijg ik al gemakkelijk tintelingen als ik (niet geforceerd) gefluister, zacht getik of geschrijf hoor. Ook als ik een massage zie, of het nu van de voeten, handen, hoofd, benen, armen, rug of whatever is, voel ik de golven van het aangenaam gevoel doorheen mijn lichaam gaan. Vroeger dacht ik zelfs dat ik letterlijk kon voelen wat die persoon die werd gemasseerd voelde. Nu weet ik dat het toch net wat anders is. Wat het tactiele betreft, als iemand op mijn rug schreef met zijn/haar vinger of een stokje (je weet wel voor dat spelletje dat je moet raden wat de ander erop heeft ‘geschreven’), of mij een hoofdmassage gaf, vond ik dat gewoonweg heerlijk. Dan kreeg ik ook die tintelingen doorheen heel mijn lichaam. Ik wou dat het nooit stopte.

Er zijn eigenlijk teveel triggers om allemaal op te noemen, maar hieronder zijn er al een paar om je een beeld te geven.

Soorten ASMR triggers

• Visueel

1. woorden die fluisterend herhaald worden
2. iemand zien kleuren of schilderen, (hand)bewegingen in het algemeen
3. concentratie op een taak

• Auditief

1. zacht getik en geschraap op verschillende soorten materiaal
2. zacht geblaas (kan ook tactiel zijn als men op je huid blaast)
3. bladzijden die worden omgedraaid (kan ook visueel zijn)

• Tactiel

1. rug die wordt gekrabd
2. (warm) water dat over je oor komt (tijdens de wasbeurt in het kapsalon bijvoorbeeld)
3. hoofdmassage

Hier zijn enkele artikels en video’s die verschillende triggers aanspreken:

Asmrlab met enkele vaak voorkomende triggers, ook discoverasmr en lolwot geven enkele vaak voorkomende, quora geeft wat tips, makeusof geeft enkele video’s met andere triggers en peacefullifstylestore geeft vijf video’s met aparte, minder voorkomende triggers.

Ik merk in het algemeen dat het geluid van video’s mij al tintelingen geeft, maar als ik er ook naar kijk, wordt het gevoel tien keer zo sterk. Raar maar waar.

Aanpak op YouTube

Op YouTube vind je naast vele triggers ook vele manieren om ASMR op te wekken. Al gauw zul je zien dat er veel rolspellen voorkomen in de zoekresultaten. De persoon doet dan alsof hij of zij een arts is die jouw moet onderzoeken, of speelt een kapper/kapster die je haren wast, knipt en droogt, of … er zijn vele soorten rolspellen. Er zijn ook video’s waarin iemand bij een gastpersoon de haren verzorgt, of make-up aanbrengt. Dat kan ook voor tintelingen zorgen, zowel bij de gast als bij ons.

Veel mensen worden getriggerd door die persoonlijke aandacht te horen en te zien. Dit kan ik niet specifiek bij een van de soort triggers plaatsen. Meestal is het een combinatie van de drie. Zo hoor je wat de andere persoon zegt en doet, maar je ziet het ook gebeuren, en als het iets met aanraking te maken heeft, heb je ook het tactiele aspect erbij.

Er staan video’s op die maar één bepaalde trigger aanspreken, maar ook video’s met meerdere of zelfs zoveel mogelijk verschillende triggers. De YouTubers vragen aan de luisteraars en kijkers wat ze graag willen zien of horen, dus er zeker voor elk wat wils. Meestal luister je ASMR video’s met een koptelefoon, want ondertussen werken veel YouTubers met ‘binaural’ microfonen, zo heb je een stereo-effect waarbij je door de afwisseling van links-rechts oor nog een grotere kans hebt op triggering. Zo lijkt het trouwens ook net alsof de YouTuber dicht bij jou is en zo geluiden maakt dicht bij je rechteroor, dan weer bij je linkeroor.

Tegenwoordig zie je vaker video’s met ‘alternatieve’ (licht werkers) aanpakken of invalshoeken: yoga, reiki, klankschalen, shamanisme, meditatie, hypnose, … Het kan maar helpen.

Pas op!

Wees wel gewaarschuwd, de YouTubers willen hiermee ook geld verdienen, dus kan het zijn dat er net voor de video start een reclamespot begint. Omdat je het geluid sowieso ietsje harder zet vanwege de stille triggers, slaan die reclames in als een bom, bijna letterlijk. Dat heb ik zelf al meermaals meegemaakt. Andere YouTubers houden hier rekening mee en hebben hun kanaal zo ingesteld dat er alleen banners verschijnen, gelukkig maar!

Enkele YouTubekanalen waar ik wel eens naar luister

Om de mensen die nog hun eerste stappen in de ASMR wereld willen zetten te helpen, zet ik hieronder links naar enkele YouTubekanalen waar ik regelmatig naar luister. Ik surf ook gewoon maar wat rond en kom dan op random filmpjes terecht, die ga ik hier niet zetten want dat is onbegonnen werk. Als zo’n random ontmoeting geweldig blijkt te zijn, of dat ik via random filmpjes bij eenzelfde kanaal blijk te komen, dan komt die in mijn persoonlijk lijstje te staan. Ook voor degenen die al langer bekend zijn met ASMR kan deze opsomming misschien ook helpen. Uiteraard heeft iedereen zijn eigen smaak en mening, daar valt helaas niet over te discussiëren, neem dus mijn lijstje niet aan voor dé canon van de ASMRkanalen.

• TheWaterwhispers Ilse
• MassageASMR
• ASMR Massage Psychetruth
• Olivia’s Kissper ASMR
• Gentle Whispering ASMR
• Whispers Red ASMR

Een ander kanaal dat ik ontdekte bij het opstellen van dit artikel, was dat van Heather Feather ASMR, die blijkt ook goed te zijn.

Beautygloss, een Nederlandstalig kanaal, heeft ook enkele ASMR video’s, maar het is niet specifiek opgericht voor ASMR zoals de andere kanalen hierboven.

Wat zegt de wetenschap over ASMR?

De wetenschap is er eigenlijk nog niet zo lang mee bezig, dus kan er nog niet echt veel over gezegd worden. Toch zijn er al enkele onderzoeken verricht, zoals dat van Bryson Lochte. Hij onderzocht de hersenactiviteit tijdens ASMR ervaringen. Anderen onderzochten de links tussen karaktereigenschappen en ASMR. Via dokterdokter.nl over ontstressen met ASMR kwam ik terecht op een officiële universiteitspagina die bericht over ASMR.

Er staan zelfs twee enquêtes online, op het moment van schrijven, voor wetenschappelijk onderzoek: eentje die de links tussen karaktereigenschappen onderzoekt en eentje die de links tussen ASMR, frisson en synesthesie onderzoekt.

Er is nog te weinig onderzoek gedaan om van wetenschappelijk onderbouwde conclusies te spreken, in elk geval begint de interesse te groeien. Zoals op deze pagina wordt gezegd: het is niet omdat iets nog niet wetenschappelijk bewezen is, dat het niet bestaat/mogelijk is.

Veel liefs,